80 jaar vrijheid
In 2025 vieren we dat de Tweede Wereldoorlog 80 jaar geleden in heel Nederland ten einde kwam. Daarnaast gedenken wij de slachtoffers die daarbij vielen. Dit doen we niet alleen op 4 mei tijdens de dodenherdenking, maar ook in de rest van het jaar zijn er mogelijkheden om – letterlijk – stil te staan bij de getroffenen van de oorlog. Zo liggen er vlak verwerkt in het trottoir van diverse steden Stolpersteine.
Stolpersteine
Stolpersteine, ook bekend als struikelstenen, is een project van de Duitse kunstenaar en activist Gunter Demnig (27 oktober 1947). Dit project heeft als doel om de slachtoffers van de Holocaust te herdenken door messing struikelstenen te plaatsen op de laatste bekende woonplaatsen van o.a. Joden, Sinti en Roma, politieke gevangenen, homoseksuelen, Jehova’s getuigen en gehandicapten. Op de stenen zijn, in een messing plaatje, de naam, geboortedatum, deportatiedatum en plaats en datum van overlijden gestanst.
De kunstenaar noemt ze Stolpersteine, omdat je erover struikelt met je hoofd en je hart en je moet buigen om de tekst te kunnen lezen.
Demnig begon dit project in 1993 en sindsdien liggen er meer dan 95.000 stenen door heel Europa. Sinds 17 april 2010 is Stichting Kamper Struikelstenen actief om ook in Kampen de herinnering levend te houden aan de slachtoffers van het nationaalsocialisme. Kampen telt op dit moment 53 struikelstenen op 26 verschillende locaties. Elke locatie en dus elke steen met een eigen bijzonder verhaal.
Muzikaal monument voor de in Kampen gevallen slachtoffers van het nationaalsocialisme
Naar aanleiding van een Facebookbericht van auteur/biograaf Herman Broers over het leggen van de struikelsteen op 12 oktober 2019 voor verzetsman Jo Leo Snoep, ontstond bij creatief ondernemer Marco Hulsebos de gedachte om de verhalen achter de Kamper struikelstenen om te zetten in muziek. In zijn optiek blijft muziek beter hangen dan een geschreven woord. Het raakt een diepere emotie en het kan zo de verhalen nog beter overdragen aan meerdere generaties. Dit resulteerde in de oprichting van Struikelstenen in Muziek. Vervolgens benaderde Hulsebos diverse generaties songwriters, tekstdichters en verhalenvertellers uit Kampen om hieraan mee te werken.
Uiteindelijk creëerden in 2023 bijna 80 kunstenaars uit Kampen composities en kunstwerken bij de struikelstenen in hun stad. Dit maakte diepe indruk en vergrootte de bekendheid van de stenen en de persoonlijke verhalen erachter. Regionale omroep Oost maakte er een mooie reportage over. Deze reportage is hier terug te kijken.
Nu breiden we dit project uit naar álle 12 provincies van Nederland. In elke provincie maakt een artiest een compositie bij een struikelsteen, terwijl beeldend kunstenaars een passend kunstwerk creëren op basis van historische feiten en de muziek. Op 7 april 2025 hopen we dit project te mogen presenteren.
Verhalen van Nederland
Met Struikelstenen in Muziek willen de initiatiefnemer en de makers de verhalen van de slachtoffers van het nationaalsocialisme levend houden, zodat ze niet verdwijnen uit ons bewustzijn. Het zijn verhalen die ons eraan herinneren dat we behalve in vrijheid ook in een democratie leven. Dit moeten we blijven koesteren, maar dat kunnen we alleen samen doen. Want het is heel kwetsbaar: Nederland mocht zijn vrijheid in 1945 terugkrijgen, op veel plaatsen in de wereld wordt tot op de dag van vandaag nog oorlog gevoerd.
Struikelstenen in Muziek – 80 jaar vrijheid
Vier ook de vrijheid in april en mei met onze bijzondere editie. Op deze website vindt je alle informatie over dit unieke project. Zo kun je een bijdrage leveren aan de crowdfunding om het presenteren en promoten van de composities en beelden in elke provincie mogelijk te maken.
Uiteraard kun je ook nog steeds de wandelroute lopen die je langs alle locaties brengt en je per locatie toegang geeft tot de verhalen achter de struikelstenen en de speciaal daarvoor geschreven compositie.
