Stolpersteine

In heel Nederland liggen Stolpersteine, ook wel struikelstenen genoemd, die de herinnering levend houden aan de slachtoffers van het nationaalsocialisme. Dit bijzondere project werd in 1993 gestart door de Duitse kunstenaar en activist Gunter Demnig. De messing stenen markeren de laatste woonplaatsen van onder andere Joden, Sinti en Roma, politieke gevangenen, homoseksuelen, Jehova’s getuigen en gehandicapten die tijdens de Holocaust werden vervolgd en vermoord. Op elke steen staan naam, geboortedatum, deportatiedatum en de plaats en datum van overlijden gegraveerd.

Wie bij een struikelsteen stilstaat, buigt zich letterlijk voor de herinnering aan de slachtoffers. Inmiddels zijn er meer dan 95.000 Stolpersteine geplaatst in heel Europa. Van stolpersteine Berlijn tot stolpersteine Borne. Of van stolpersteine Zaanstad tot stolpersteine Zwolle.

80 Jaar Vrijheid

In 2025 vieren we dat Nederland 80 jaar geleden werd bevrijd van de Tweede Wereldoorlog. Naast het vieren van deze vrijheid, gedenken we de slachtoffers die vielen tijdens deze donkere periode. Dit doen we niet alleen op 4 mei tijdens de nationale dodenherdenking, maar gedurende het hele jaar op verschillende manieren. Struikelstenen bieden een tastbare herinnering aan de mensen die hun leven verloren door het naziregime.

In Kampen is de Stichting Kamper Struikelstenen sinds 2010 actief met het plaatsen van deze herdenkingsstenen. Op dit moment liggen er 53 struikelstenen verspreid over 26 verschillende locaties in Kampen, elk met een eigen bijzonder verhaal.

Muzikaal monument voor de slachtoffers

In 2019 inspireerde een Facebookbericht over de plaatsing van een struikelsteen voor verzetsman Jo Leo Snoep creatief ondernemer Marco Hulsebos om muziek te verbinden met deze gedenktekens. Hij geloofde dat muziek een diepere emotionele laag kan toevoegen aan de verhalen achter struikelstenen en besloot Struikelstenen in Muziek op te richten. Samen met songwriters, tekstdichters en verhalenvertellers uit Kampen werden er in 2023 bijna 80 composities en kunstwerken gemaakt rondom de struikelstenen in de stad. Dit project trok veel aandacht en maakte een diepe indruk, onder andere door een reportage van Regionale Omroep Oost.

Uitbreiding naar heel Nederland

Na het succes in Kampen wordt het project nu uitgebreid naar alle 12 provincies van Nederland. In elke provincie zal een artiest een muziekcompositie maken bij een struikelsteen, terwijl beeldend kunstenaars op basis van historische feiten en de muziek een passend kunstwerk creëren. De officiële presentatie van dit landelijke project staat gepland voor 7 april 2025.

Verhalen van Nederland levend houden

Met Struikelstenen in Muziek willen de initiatiefnemers en kunstenaars ervoor zorgen dat de verhalen van de slachtoffers niet vergeten worden. Deze verhalen herinneren ons eraan hoe kwetsbaar vrijheid en democratie zijn. Hoewel Nederland in 1945 zijn vrijheid terugkreeg, zijn er wereldwijd nog steeds plekken waar oorlog en onderdrukking heersen. Door deze herinneringen levend te houden, dragen we bij aan bewustwording en het behoud van onze vrijheid.

Doe mee en vier de vrijheid

In april en mei 2025 vindt een speciale editie van Struikelstenen in Muziek plaats. Via de website kun je meer informatie vinden over het project en bijdragen aan de crowdfunding om de presentatie en promotie van de kunstwerken en muziek in elke provincie mogelijk te maken. Ook kun je nog steeds deelnemen aan een wandelroute die je langs de struikelstenen leidt, waarbij je toegang krijgt tot de verhalen en de speciaal gecomponeerde muziek. Sta stil bij het verleden, zodat we samen de toekomst in vrijheid kunnen blijven vieren.